Kurkuma zyskuje coraz większą popularność. Nic dziwnego, gdyż zastosowań tej przyprawy jest wiele. Szereg zastosowań kurkuma zawdzięcza swojej barwie oraz aromatowi. Przyprawa ta wykazuje wiele prozdrowotnych działań. Jak więc kurkuma wpływa na naszą odporność? Jakie są jej zastosowania? Co o niej wiemy?
Charakterystyka kurkumy
Na pułkach sklepowych kurkumę znajdziemy również pod nazwą szafran indyjski i ostryż długi. Przyprawa ta wywodzi się z Indii oraz krajów tropikalnych, a pozyskiwana jest z korzenia ostryżu. Ostryż należy do rodziny imbirowatych i rośnie dziko. Z powodu ostrego smaku często można spotkać się ze stwierdzeniem, iż kurkuma i imbir to kuzynki.
Kurkuma składa się z trzech elementów: kłącza, korzenia oraz łodygi. Charakteryzuje się żółto-brązowo-pomarańczowym zabarwieniem. Przyprawę tą wykorzystuje się w medycynie, kuchni, kosmetykach oraz przemyśle spożywczym (najczęściej jako barwnik). Świetnie przyprawa ta sprawdza się przy wykonywaniu dań azjatyckich.
Kurkuma w 100 g zawiera 390 kalorii, jednak należy pamiętać, że używamy jej na co dzień w mniejszych ilościach, co nie podnosi nam, aż tak bardzo kaloryczności przygotowywanych dań. Szczypta tej przyprawy nie powinna przekroczyć 20 kalorii.
W kurkumie znajdziemy ponadto białka, węglowodany, tłuszcze, dużą zawartość błonnika pokarmowego, potas, fosfor, wapń, żelazo, magnez, cynk, sód oraz witaminy z grupy B, E oraz K.
Charakterystyka kurkuminy
Bazowym składnikiem kurkumy jest kurkumina, która jest odpowiedzialna w większości za prozdrowotne bogactwo właściwości kurkumy. Jest to przeciwutleniacz. W kurkumie jej zawartość wynosi od dwóch do pięciu procent. Kurkumina wpływa na barwę oraz ostry smak kurkumy.
Dopuszczalne dzienne spożycie kurkuminy wynosi 3 miligramy na kilogram masy ciała. W większych ilościach może prowadzić do biegunki oraz nudności. Unikać powinny je osoby z chorobami związanymi z drogami żółciowymi i kamieniami żółciowymi. Ostrożność poleca się również pacjentom stosującym leki rozrzedzające krew oraz przeciwcukrzycowe.
Prozdrowotne właściwości
O korzystnych działaniach kurkumy mówiono już w starożytności. Pierwsze wzmianki pochodzą z 600 r. p.n.e.. Używano jej w celu szybszego gojenia się ran, przy bólach menstruacyjnych, zakażeniach pasożytniczych, na problemy żołądkowe oraz protekcyjnie na wątrobę.
Obecnie naukowcy mówią głównie o jej działaniu przeciwzapalnym. Kurkumina wpływa na hamowanie ekspresji genów komórek wpływających na proces zapalny. Dzięki działaniu przeciwzapalnemu przypisuje się kurkumie również fakt, że zapobiega ona miażdżycy, otyłości oraz nowotworom. Naukowcy w badaniach na zwierzętach odkryli, iż kurkuma może zatrzymywać rozwój guza nowotworowego. W Azji uważa się, że spożywanie kurkumy przez długi okres czasu wpływa na zmniejszenie zachorowalności na raka przewodu pokarmowego.
Kurkuma wykazuje działanie antyoksydacyjne oraz wymiata wolne rodniki. Ponadto znalazła ona zastosowania w leczeniu depresji.
Przypisuje jej się działanie przeciwbólowe, przeciwwirusowe, przeciwgrzybicze, przeciwbakteryjne i rozkurczowe.
Stosowana jest jako środek przeciwinfekcyjny. Świetnie sprawdza się przy infekcjach układu moczowego, wykazuje działanie przeciwgorączkowe, wspomagające leczenie zapalenia zatok, w katarze i kaszlu.
Wpływa korzystnie na łagodzenie objawów żołądkowych takich jak: uczucie pełności, zaparcia, wzdęcia, problemy z żółcią, drogami żółciowymi oraz pęcherzykiem żółciowym.
Naukowcy przypisują kurkuminie również działanie pobudzające neurony, co oddziaływuje pozytywnie na pracę mózgu. Dlatego też świetnie sprawdza się ona w leczeniu choroby Alzheimera, choroby Parkinsona oraz przebytych udarów.
Pozytywnie oddziałuje na oczy, szczególnie w leczeniu zapalenia spojówek, jaskry i zespołu suchego oka.
W badaniach na zwierzętach potwierdzono również działanie obniżające poziom cholesterolu oraz glukozy we krwi.
Dzięki dużej zawartości błonnika kurkuma pozytywnie wpływa na redukcję masy ciała wśród osób odchudzających się wspierając proces trawienia tłuszczów.
Coraz więcej badań naukowych wskazuje na wykorzystywanie kurkumy w leczeniu chorób reumatycznych. Szczególnie w zapaleniach mięśni i stawów oraz RZS u starszych osób.
Wykorzystywana jest w leczeniu stomatologicznym (zapalenia dziąseł, przyzębia i bóle zębów), chorobach metabolicznych i sercowo-naczyniowych.
Dzięki dużej zawartości żelaza pozytywnie wpływa na leczenie anemii.
Bibliografia:
1. https://www.medonet.pl/zdrowie,kurkuma—sklad–wlasciwosci–zastosowanie–przeciwwskazania,artykul,1728611.html [Dostęp na: 20.09.21]
2. SZTABA, Dagmara. Barwa szafranu, aromat cynamonu, smak kaparów–właściwości lecznicze biblijnych przypraw. Farm. Pol, 2009, 65.1: 29-40.
3. https://ktomalek.pl/blog/kurkuma-wlasciwosci-naturalnego-antybiotyku-dlaczego-warto-stosowac-kurkume-w-swojej-kuchni/w-924 [Dostęp na:20.09.21]
